O Salón Medieval do Parador Conde de Gondomar acolleu este venres o acto oficial de apertura da XXVIII Festa da Arribada. O Cronista da Vila Anxo Rodríguez Lemos foi o encargado de dar comezo ao acto cunha interesante introdución acerca de Baiona, converténdose na súa primeira intervención tras a entrega da distinción honorífica desta mañá.
Nun enclave privilexiado Jesús Vázquez Almuiña, Alcalde de Baiona, exerceu de anfitrión para destacar a importancia do transfondo histórico desta importante efeméride. “Que significado ten este encontro anual para Baiona? Ten un dobre significado: por unha banda, honrar aos integrantes desta expedición, que partindo un 3 de agosto de 1492 de Palos de la Frontera e tras unha dura viaxe, descubriron unha nova terra e dérono a coñecer a través de Baiona; por outro, reclamar para Baiona o seu lugar no mundo, ao ser partícipe desta gran aventura que cambiou o curso da historia”.
O rexedor baionés quixo facer unha mención especial aos emigrantes baioneses en Arxentina, que “foron os primeiros que reivindicaron no IV aniversario do Descubrimento, ese papel da nosa vila nesta data crave da historia universal. E, neses apuntados e ineludibles desafíos, maniféstanse as grandes preocupacións da continuidade e da pervivencia polas que sexa posible conservar vivos, útiles e operativos, os froitos da xenerosidade e o esforzo, plasmados en Sociedades, Centros e Fogares alén do Atlántico, e nesa presenza activa e participativa das sucesivas xeracións de galegos, que manteñen unha identidade e que proxectan unha cultura”.
Neste punto Vázquez Almuiña quixo facer referencia a como o océano comunícanos. “Galicia deixou de ser territorio de emigrantes para ser terra de acollida, favorecido pola situación económica e por programas, como o da Xunta, Estratexia Galicia Retorna, que desde o 2018 axudou a reverter a tendencia demográfica negativa. En palabras do noso presidente, Alfonso Rueda: Queremos que axuden a construír a Galicia do futuro. Esa Galicia do futuro entre a que se atopa nosa Vila, polo que quixera falar da Baiona actual e do noso futuro. Baiona non é unha moda. Desde hai séculos é un importante porto pesqueiro e comercial e desde hai máis de 135 anos convértese tamén nun pobo turístico.
O rexedor destacou tres fitos: “desde a próxima praia da Concheira Baiona empezou a ser coñecida polas súas magníficas augas adiantándose en décadas a algo que agora chamamos o turismo de saúde; a construción nos anos 60 do Parador Nacional Conde de Gondomar no que nos atopamos e a creación do Monte Real Club de Yates; o Camiño Portugués pola Costa, que desde a súa oficialización no ano 2016 cambiou o perfil do visitante e está desestacionalizando o turismo”.
“A aposta polo turismo sostible ambiental, social e economicamente é a base da economía azul que defendemos”, continuou Vázquez Almuiña. “É a folla de ruta que nos marcamos desde o Concello de Baiona. E a innovación debe ser a panca que nos permita mellorar. Premios como os Quality Coast, distintivo Ouro, móstranos o camiño. Unha Baiona pola que traballaremos no futuro para apostar e lograr un crecemento sostible, potenciando os nosos sectores produtivos (pesca e marisqueo, servizos, o turismo-ambiental-náutico, turismo deportivo), con creación de servizos, estabilizando poboación e establecendo novos atractivos que fagan de Baiona un lugar de destino de calidade con letras maiúsculas. E iso contribuirá en mellorar a calidade de vida dos nosos veciños”.
Vázquez Almuiña tamén fixo mención á participación. “É outra palabra chave do desenvolvemento. Animarvos a todos a contribuír xunto co noso labor institucional a crear con orgullo un pobo modélico e de futuro. Todos xuntos, Administración, veciños, empresariado, Confraría, asociacións… conseguimos axuntando esforzos a consolidación da festa que hoxe e durante esta fin de semana celebraremos: a nosa Arribada. A Arribada é unha festa que non sería posible sen todos vós: os baioneses de nacemento e de corazón. A Arribada consolidouse como unha cita ineludible para moitas persoas e tamén para reforzar os lazos de amizade cos pobos irmáns: Pornic, Palos de la Frontera, Santa Fe de Granada, Rafael Freyre e Vila do Bispo, cos que temos un vínculo cultural e histórico”.
Quixo ter un recordo emocionado para Adriano Marques de Magallanes, que faleceu o pasado mes de decembro. Fillo Adoptivo da Vila e figura clave para a presenza de Baiona nos actos de conmemoración do V Centenario en 1993. “Unha vida longa e produtiva. Unha persoa que transcende ao seu tempo”. Finalizou a súa intervención convidando á participación activa de todos na festa nos próximos dous días “e espero que o recordo sexa tan grato que vos obrigue a volver”.
Na quenda de intervencións continuou en segundo lugar o Alcalde de Santa Fe de la Vega de Granada, Juan Cobo Ortiz, ao que seguiu o Alcalde de Palos de la Frontera, Carmelo Romero Hernández. A continuación, interveu o Presidente da Deputación de Pontevedra, Luis López Diéguez, que augurou un ano 2024 prometedor para o turismo na provincia de Pontevedra. “Baiona brillará con luz propia cunha festa que se supera cada ano, co papel central que ten Baiona dentro do destino Rías Baixas e con acontecementos como o que viviremos en agosto cando a esta vila arribe un dos eventos deportivos máis importantes do calendario como é a Volta a España de ciclismo”.
Un feito histórico que cambiou para sempre o papel de Baiona e da provincia na historia. “Grazas a esa Arribada, Baiona é, e será por sempre, o quilómetro cero dunha historia colectiva na que aínda hoxe todos somos protagonistas”, asegurou Luis López. A chegada da carabela capitaneada por Martín Alonso Pinzón supuxo unha revolución que chega ata os nosos días. “Un mundo que deixa de vivir de costas ao Atlántico para tender pontes con América, que os galegos mantemos aínda moi fortes. Un mundo que comeza a atopar na mestura de acentos, no comercio exterior e no intercambio de culturas unha vía rápida cara ao progreso”, reflexionou o presidente provincial.
O presidente da Deputación referiuse tamén ao carácter hospitalario que define aos veciños da provincia. “Para os que somos de aquí, nada nos enche máis que pertencer a este lugar, pero compartilo cos demais é unha experiencia 100 % Rías Baixas”, confesou López. Neste sentido, o titular do goberno da Deputación defendeu que as Rías Baixas exportan un estilo de vida que namora. “Temos unha forma de vida orgullosa, aberta e con moita personalidade que se ve referendada, ano tras ano, coas cifras das persoas que queren vir coñecela. O ano 2023 foi rompedor para o turismo, pero todos os indicadores din que 2024 será aínda mellor”, finalizou Luis López lembrando que a provincia de Pontevedra é, segundo os usuarios de Booking, “o destino favorito para vir de vacacións”.
Finalmente, pechando a quenda de intervencións, o Presidente da Xunta de Galicia en funcións, Alfonso Rueda Valenzuela, destacou a importancia de eventos como a Festa da Arribada de Baiona no aumento da desestacionalización do turismo na comunidade. “Festas como esta, de Interese Turístico Internacional, colócannos tamén no mapa en moitísimos sentidos para que a xente veña e coñeza estas marabillas todo o ano”, asegurou, facendo referencia a que o pasado ano pechou con importantes incrementos tanto na tempada media como baixa, cun 6% e 12% máis con respecto ao 2022, respectivamente.
O titular do Executivo galego en funcións aproveitou para felicitar a Baiona pola súa “posición punteira como referente turístico en Galicia”. Así mesmo, destacou que a Festa da Arribada, que este ano cumpre a súa 28 edición, é unha ocasión perfecta para rememorar o importante papel de España e Galicia en América, un continente moi vinculado cos galegos e galegas. Así, quixo reivindicar a transcendencia da Estratexia Retorna posta en marcha pola Xunta para “dicirlles a todos eses descendentes de galegos que teñen aquí na súa terra, a que nunca esqueceron, un lugar de novas oportunidades”, manifestou.
O acto protocolario finalizou coa interpretación da Banda de Música de Baiona dos himnos de Andalucía, Galicia e España. Tamén asistiron a delegada territorial da Xunta en Vigo, Ana Ortiz, a Deputada Provincial de Turismo, Nava Castro, así como a práctica totalidade da Corporación Municipal baionesa e outros rexedores da comarca. Tamén representantes dos Corpos e Forzas de Seguridade do Estado, Militares, do Corpo Diplomático, así como unha ampla representación dos pobos irmáns da Real Vila e representantes de distintas asociacións de Baiona.
Os festexos xa comezaron este venres coa apertura do Real Mercado Medieval á primeira hora da mañá, o acto de entrega da distinción honorífica de Cronista Oficial da Vila a Anxo Rodríguez Lemos e a inauguración de varias mostras. Tamén houbo misa solemne e comezaron a funcionar os campamentos que recrean a Baiona do ano 1493, cando a carabela “La Pinta” chegou coas noticias do Novo Mundo.
