A volta ao colexio provoca nos nenos unha mestura de emocións, desde a ilusión de reencontrarse cos compañeiros ata os nervios polos cambios do novo curso, e para axudarlles a xestionar a ansiedade do regreso os especialistas de Ribera Povisa, o hospital do grupo sanitario Ribera en Vigo, recomendan retomar paulatinamente as rutinas e un bo descanso nocturno.
“Os nenos necesitan unha contorna onde se sentan seguros, e isto conséguese a base de crear rutinas e anticipar cambios. Hai que axudarlles nesa transición física e mental que supón a volta ao cole para que en poucas semanas adáptense á nova rutina”, explica Pomba Liñares, psiquiatra e pediatra da Unidade de Psiquiatría e Psicoloxía Infantil e da Adolescencia.
A especialista lembra a importancia dunha alimentación saudable, exercicio físico, un bo descanso nocturno e axudarlles a organizar o seu material e tarefas. “Nos días previos ao comezo de curso, é recomendable que regresen aos horarios habituais de comidas, aseo, soño etc. Unha estratexia sinxela para lidar co estrés diario é reforzar os hábitos de vida saudable: dieta sa e equilibrada que inclúa polo menos 5 comidas ao día, con especial atención ao almorzo, que é fundamental para un axeitado rendemento escolar”, comenta.
Ademais, hai que asegurar un bo descanso nocturno, coas horas de soño necesarias segundo a idade do neno, animarlles a realizar actividade física para reducir o sedentarismo e poñer límites ao uso de tecnoloxías.
A “síndrome postvacacional” é simplemente a dificultade para adaptarse ás rutinas cotiás e afecta tanto a nenos como adultos. “Custa adaptarse de novo a unha vida chea de esixencias: con horarios estruturados, axendas completas, tarefas obrigatorias diarias, os deberes, o estudo… Todo isto pode xerar estrés, pero é algo normal e temporal. Nun par de semanas os menores deberían estar plenamente adaptados”, engade a doutora Liñares.
Debemos involucralos nos preparativos e a organización de tarefas para que vaian asumindo responsabilidades e sentan relevantes. Hai que escoitar sempre as súas opinións, medos e temores, dunha forma respectuosa para validar as súas emocións e facilitar a comunicación. Ao planificar as súas actividades diarias de fronte ao curso é moi importante deixar sempre un mínimo de tempo libre diario para que os nenos dedíqueno ao puro lecer.
Sinais de alerta
Os adultos debemos ser coidadosos ao falar do regreso á rutina para reforzar nos nenos a idea de que o colexio é algo positivo, lembrando que aprenderán cousas moi interesantes, que volverán estar cos seus amigos e farán novos etc.
A volta ao cole é un proceso de adaptación que produce estrés nos menores, pero “é conveniente consultar cun profesional de saúde mental cando observamos unha ansiedade de alta intensidade, que se repite, que duran moito no tempo ou interfire na vida cotiá do menor”, puntualiza a doutora Liñares. “Detrás, pode haber unha preocupación excesiva polo rendemento escolar, dificultades na aprendizaxe, medo ao rexeitamento ou dificultades nas relacións cos compañeiros ou mesmo, episodios de acoso escolar”.
A psiquiatra e pediatra do Hospital Ribera Povisa considera que os síntomas de alerta en nenos prescolares serían “que as dificultades para ir ao colexio persistan, especialmente os luns tras a fin de semana, ou se observamos que se mostran excesivamente irritables, medorentos ou tímidos. Tamén se están especialmente inquietos ou moi aferrados ao adulto”.
Os sinais en nenos máis maiores son similares e hai que prestar atención se lles observamos máis preocupados, tensos ou frustrados do habitual; se se atopan excesivamente reservados, distraídos e presentan dificultade para concentrarse; ou se están especialmente indecisos e evitativos, así como se comezan a manifestar síntomas físicos como molestias abdominais, cefaleas…
“Nos adolescentes debemos estar vixiantes se os observamos con excesivos cambios de humor, con moita irritabilidade, con tendencia ao illamento, a non querer comunicarse connosco… e tamén se aparecen crise de ansiedade con palpitacións, opresión no peito, dificultade respiratoria, sensación de mareo”, especifica a doutora Liñares.
