
O pasado día 15 de xuño de 2023 axentes do SEPRONA e a PAFIF de Vigo estableceron un dispositivo conxunto orientado ao control do tráfico de mercadorías por estrada sobre a N-552 ao seu paso por Rande (Pontevedra) dentro as súas respectivas funcións de protección da natureza e represión do contrabando. Durante o control, deuse o alto a un camión con semi-remolque frigorífico que transportaba peixe conxelado. Requirida a documentación pertinente ao condutor, este presentou un documento de uso interno, sen validez para amparar o transporte e que, ademais, declaraba 5000 kg. menos de carga. Examinado o interior da caixa do camión comprobouse que o peixe transportado (peixe espada conxelado) tamén carecía das etiquetas identificativas obrigatorias para acreditar a súa rastrexabilidade.
Ante as evidencias de que se trataba dun transporte ilícito de alimentos, os axentes requiriron apoio do Servizo de Seguridade Alimentaria da Xunta de Galicia, que, tras o seu exame, procederon á inmobilización e precinto cautelar do peixe espada que alcanzaba un peso de 15.554 kg., cun valor no mercado ao redor dos 230.000 €. Proseguíronse as indagacións para pescudar a orixe e destino do transporte, a procedencia do peixe e as persoas ou empresas que puidesen atoparse tras esta actividade. Pescudouse que devandito peixe estivera almacenado entre outros lotes legais nun coñecido frigorífico da zona e fora vendido a un comercializador que pretendía trasladalo a Italia mesturado con outras partidas de mercadoría documentadas.
Realízase inspección nos almacéns frigoríficos de orixe e compróbase que o peixe procedía da sobrepesca realizada por un barco de bandeira portuguesa que descargara en España. Esta embarcación, ao exceder a cota asignada, declarou as capturas legais e desviou a partida agora incautada para a súa venda fóra do circuíto legal. Coa conivencia da empresa de almacéns frigoríficos, devandito peixe foi ocultado sen ningún tipo de etiquetaxe ou documentación á espera do seu traslado a unha comercializadora interesada en “inchar” as súas vendas con este produto irregular, comprado a un prezo inferior ao mercado e evadindo os correspondentes impostos.
Froito desta investigación a Garda Civil desmantela un entramado de comercialización ilícita de peixe de cinco empresas da provincia, desde a súa orixe ao seu distribuidor final, establecendo as respectivas responsabilidades do buque de pesca, almacenista, transportista e comercializadora.
Sobreexplotación dos caladoiros, fraude e seguridade alimentaria
A pesca ilegal non declarada, ou non regulamentada, converteuse nunha das maiores ameazas á explotación sostible dos recursos acuáticos vivos e para a biodiversidade mariña. A comercialización deste produto tamén constitúe unha fraude fiscal e unha competencia desleal que ameaza o conxunto da actividade pesqueira regulada. Todo o peixe que se comercializa fóra do circuíto legal constitúe un risco para a saúde pública debido á total ausencia de rastrexabilidade e control sanitario do produto.
A pesca ilegal, así como o transporte e comercialización do produto constitúen, infraccións á normativa en materia ambiental, fiscal, de sanidade e transporte, e, nalgúns casos pode chegar a integrar un delito con penas de prisión e multa. A Garda Civil dentro das súas funcións de vixilancia das augas territoriais, control dos recursos mariños e resgardo fiscal do Estado vela para evitar estas actividades contra a explotación sostible dos recursos mariños.