Os montes de Baredo albergan o complexo militar que outrora blindou a entrada desde o sur ás Rías Baixas por mar e o seu estado completamente ruinoso non fai xustiza ao que significou no seu día A Batería de Costa J4 situada en Silleiro. Trátase pois dunha zona emblemática e cuxa recuperación suscita moito interese entre os membros do actual goberno local, que xa se puxeron en contacto co titular do recinto no principio do ano para expoñerlles o seu interese en recuperar e poñer en valor un espazo con “toneladas” de historia ás súas costas. Recentemente o Ministerio de Defensa blindou os accesos co fin de impedir que visitantes e curiosos usasen as instalacións como “parque temático”, ademais da colocación de sinais prohibindo o paso ao seu interior xa que hai puntos que entrañan bastante risco. Con todo as actuacións realizadas non foron suficientes e non son poucos os que continúan penetrándose nas instalacións militares.
O certo é que este tipo de conxuntos repítense de similar modo desde o Cabo de San Vicente, J1, ata o de Silleiro, J4, pasando por Udra, J2, e Monteferro, J3. As de Baiona esténdense ao longo de 70.000 metros cadrados de terreo e baixo a montaña unha rede de túneles de 200 metros de longo comunican en varios niveis de profundidade aos catro canóns “Vickers” de 152 mm dispostos en liña, que na actualidade apuntan ao baleiro, cegos, sen un obxectivo concreto e presididos no máis alto pola torre de telemetría que en realidade funcionaba como o “cerebro” dun artillado capaz de acertar nun branco flotante de 4×4 metros a 10 quilómetros de distancia. As súas características técnicas eran de infarto tendo en conta que as instalacións tal e como se coñecen na actualidade configuráronse a mediados da década dos 40. Os proxectís superaban os 45 quilos de peso e eran capaces de percorrer 22 quilómetros antes de acertar no albo desprazándose case a un quilómetro por segundo ou o que é o mesmo, serían capaces de percorrer a distancia comprendida entre Silleiro e A Guarda en pouco máis dun cuarto de minuto. Algo que en realidade era imposible porque o seu rango de xiro non era tan amplo.
Coa instalación dos novos “Vickers” cun calibre 51 mm maior aos seus antecesores creouse o Rexemento de Costa que operou desde aquí ata a década dos 70, momento que o complexo se converteu nun cuartel de instrución onde miles de mozos realizaban a Instrución Premilitar Superior para milicias universitarias e soldados de substitución, aínda que neste caso orientado a artillería realizando prácticas de tiro reais aínda que con proxectís sen explosivos, que no seu lugar enchíanse de materiais diversos como chumbo para igualar o seu peso. Durante as prácticas a tensión era total e no momento do disparo a estrutura das baterías desfacíanse polas vibracións xeradas. En 1998 as instalacións foron declaradas en estado de abandono e hoxe dos barracóns, a cantina ou comedores tan só quedan ruínas e cheas de entullo que agardan pacientes a unha segunda oportunidade.
O COMPLEXO DETERIÓRASE A PASOS AXIGANTADOS
O avanzado estado de deterioración que sofren os edificios que se atopan na superficie do complexo dan fe de que as construcións son calquera cousa menos seguras, mentres os icónicos canóns levan décadas apuntando á mesma posición. Por iso o Ministerio de Defensa blindou os accesos ao recinto con maias. Ocorre o mesmo coa entrada aos túneles pero xa existe unha nova fenda que aínda que de pequenas dimensións permite o acceso ao seu interior.
BAIONA, INTERESADA NA SÚA RECUPERACIÓN
O alcalde Carlos Gómez confirmou que as intencións do actual equipo de goberno por recuperar o complexo militar J4 en Silleiro seguen adiante. Segundo explicou, cara ao mes de maio e a través dun intermediario lograron contactar coa ministra de Defensa, Margarita Robles, que lle adiantou que estudaría o caso pasado o verán. El pola súa banda convidouna a visitar Baiona para que poida coñecer de primeira man o estado en que se atopan actualmente. “Teriamos que estudar unha fórmula xa sexa baixo un réxime de concesión, cesión ou mesmo un ‘prezo xusto’ así como o uso ao que se destinaría”, aclara. O edil nacionalista de Medio Rural e tenente de alcalde, Iago Pereira, mantén que o asunto relativo ao complexo militar foi un tema que se tratou tamén co independente Carlos de la Peña e que xuntos conforman o tripartito baionés. Mantén que o ideal sería localizar aos propietarios dos terreos expropiados durante o franquismo aínda que “é complicado”.
